Międzynarodowy Dzień Kobiet to najlepsza okazja, aby podzielić się informacjami, danymi i badaniami, które mogą pomóc pracodawcom w ich staraniach o przyciągnięcie, rekrutację i zatrzymanie kobiet w STEM, ale także odpowiedzieć na pytania dlaczego te kluczowe trendy i wnioski są tak ważne w kształtowaniu przyszłości kobiet w tych dziedzinach gospodarki. Dzisiaj dzielimy się badaniami firmy Universum na ten temat.
STEM (Science, Technology, Engineering and Matematics), to kierunki odgrywające kluczową rolę we wspieraniu innowacji i przyspieszaniu wzrostu gospodarczego. Jest to jedna z najszybciej rozwijających się i najbardziej pożądanych branż na świecie. Jednak pomimo rosnącego zapotrzebowania na ekspertów STEM, nadal istnieje niska reprezentacja kobiet w tych dziedzinach. Najnowsze badania pokazują również, że zazwyczaj zarabiają one mniej niż ich koledzy, a także nie otrzymują tak dużego wsparcia ani wpływu na rozwój kariery w tych dziedzinach. Nierówność ta wpływa na całą karierę kobiet, nie tylko na stanowiskach niskiego szczebla, a znaczne rozbieżności występują nawet wśród kadry kierowniczej. Różnice w wynagrodzeniu mogą mieć znaczący wpływ na jakość życia, perspektywy rozwoju zawodowego i bezpieczeństwo finansowe kobiet.
Preferowane branże i różnice w wykształceniu
Niewielka liczba kobiet wykonujących zawody w niektórych dziedzinach STEM to kolejny problem. Panie są nadreprezentowane w takich dziedzinach jak biologia i nauki medyczne, natomiast są niedoreprezentowane w takich dyscyplinach jak inżynieria i informatyka. Jako przyczyny tej nierówności można wymieniać różnice w edukacji i ekspozycji na dyscypliny nauki w dzieciństwie i okresie dojrzewania. Dziewczęta mają mniejszy dostęp do doskonałej edukacji STEM i innych zasobów koniecznych do rozwoju w tych dziedzinach, a także mniej prawdopodobne jest, że zostaną zainspirowane do kontynuowania kariery naukowej. Jako rezultat mamy mniej kobiet wykonujących zawody z tej grupy, co z kolei wpływa niekorzystnie na różnorodność pomysłów i działań w tym sektorze.
Jednym ze sposobów zmiany tej sytuacji jest zapewnienie równości płci w miejscu pracy oraz oferowanie sprawiedliwego wynagrodzenia i możliwości rozwoju zawodowego. Zmniejszanie różnic w dochodach poprzez odpowiednie przepisy i inicjatywy wspierające sprawiedliwe wynagrodzenie i równe szanse dla kobiet to obowiązek po stronie ustawodawcy. Pracodawcy mogą oferować narzędzia i pomoc, takie jak wprowadzenie zasad dotyczących równości wynagrodzeń oraz rutynowe przeprowadzanie ocen równości płac, a także stwarzać możliwości rozwoju zawodowego i programy mentorskie dedykowane dla kobiet.
Inną kluczową strategią jest zwiększenie dostępu do edukacji i innych zasobów dla dziewcząt i młodych kobiet. Może to obejmować programy, które zapewniają możliwości praktycznej nauki i ekspozycję na karierę w STEM, a także inicjatywy wspierające dziewczęta i młode kobiety w zdobywaniu stopni naukowych i rozwoju kariery. Ponadto ważne jest, aby promować różnorodność płci i integrację na uczelniach i w miejscach pracy, w tym poprzez inicjatywy, które zachęcające dziewczęta i kobiety do kariery w STEM i zapewnianie im wsparcie, którego potrzebują, aby odnieść sukces.
Kobiety odgrywają kluczową rolę w napędzaniu innowacji i wzrostu gospodarczego w branży naukowej. Jednak pomimo rosnącego zapotrzebowania na specjalistów z teg grupy, reprezentacja kobiet w tej branży pozostaje niska, przy czym występują znaczne różnice w wynagrodzeniu, wykształceniu i preferowanych branżach. Zajęcie się tymi różnicami ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia równości płci w tej dziedzinie oraz dla zapewnienia, że przemysł jest reprezentatywny dla różnych perspektyw i podejść, które napędzają innowacje i postęp.
Liczne badania przeprowadzone w ostatnim czasie próbowały zidentyfikować podstawowe przyczyny nierówności między kobietami, a mężczyznami w omawianych dyscyplinach. Jako powody podawane są: brak ścieżki rozwoju dla kobiet w szkołach i na uczelniach, oraz uprzedzenia w miejscu pracy i w placówkach edukacyjnych, które prowadzą do wyższego wskaźnika rezygnacji z pracy i skutkują różnymi wyborami zawodowymi dokonywanymi przez mężczyzn i kobiety.
Kobiety w STEM 2023: Postęp czy cofanie się?
Po ponad dekadzie skoncentrowanych wysiłków i inwestycji, kobiety poczyniły znaczące postępy w karierze w dziedzinach STEM. Trudno jest uzyskać najnowsze dane globalne, ale statystyki na poziomie krajowym na głównych rynkach talentów pokazują poprawę.
- W USA: Kobiety stanowią połowę (50%) wszystkich osób zatrudnionych w zawodach związanych z STEM według Pew Research Center – jest to nieco wyższy wskaźnik niż udział kobiet w sile roboczej
- (47%). W UE: ponad połowa (52%) wszystkich osób pracujących w nauce i technologii to kobiety, według Eurostatu. Z badań tych nie wynika jednak stopień, w jakim kobiety ustępują mężczyznom w konkretnych dziedzinach – a ma to bezpośrednie przełożenie na potencjał zarobkowy, zapotrzebowanie na talenty i role przywódcze dla kobiet.
Poglądy, cele zawodowe i aspiracje studentek, które zamierzają pracować w zawodach STEM, zostały zbadane w nowym badaniu Universum. Wynikają z niego konkretne działania, które mogą podjąć pracodawcy, aby zatrudnić więcej kompetentnych kobiet i upewnić się, że te, które zatrudnią, będą miały większe szanse na pozostanie na swoich stanowiskach i awans.
Jakie kroki mogą podjąć pracodawcy, aby zwiększyć liczbę kobiet ubiegających się o stanowiska związane z kierunkami ścisłymi?
Przyciągnąć i zatrudnić kobiety w naszej firmie to jedno. Ważnym jest by umiejętnie budować miejsce, które będzie je wspierać w ich karierze – zaplanuj karierę kobiet w swoim miejscu, krok po kroku. Badania Universum pokazują, że kobiety cenią szkolenia i rozwój – jest to prioryt z pierwszej dziesiątki badanych przez Universum preferencji, w 13 z 14 krajów i zajmuje najwyższe miejsce: kobiety chcą inwestować w swój rozwój i sukces zawodowy. Jednak tworzenie solidnych programów szkoleniowych i rozwojowych dla liderów nie wystarczy. Aby rozwijać się i awansować, kobiety muszą również wiedzieć, że w firmie istnieje ścieżka kariery, po której mogą się poruszać. W przeciwnym razie, aby awansować na wyższy poziom, będą musiały przenieść się do innej firmy. Tak więc, równie ważne jak szkolenia jest oferowanie jasno określonej ścieżki kariery i możliwości rozwoju, w miejscu pracy krok po kroku – od stanowisk niskiego szczebla, do stanowisk kierowniczych, a także na każdym etapie pomiędzy nimi.
Ważnym jest (to informacja dla firm działających na terenie więcej niż jednego państwa), by opracowywać strategie na poziomie krajowym. Cele i aspiracje zawodowe kobiet w Polsce różnią się od tych we Francji, które znów różnią się od kobiet w USA. Absolutnie kluczowe jest zbadanie tych zmiennych i opracowanie komunikatów oraz zaangażowanie, które uwzględniają lokalne różnice.
- Zwróć szczególną uwagę na pierwsze kroki na ścieżce kariery swoich pracowników. Badania wykazały, że nierówności między płciami zaczynają się tworzyć już na początku ich drogi zawodowej (np. pierwszy awans).
Jak donosi Wall Street Journal: „podczas gdy wielu pracodawców zwiększyło swoje wysiłki, aby wyszkolić i wynieść na wyższy poziom kobiety z większym doświadczeniem, mniejsza liczba zastosowała ten sam rygor do inwestycji w młodsze kobiety – menedżerów.” Pierwszym krokiem jest sprawdzenie, w których „miejscach” w Twojej organizacji kobiety nie awansują w takim samym tempie lub dobrowolnie opuszczają firmę. Rozumiejąc „kiedy i dlaczego”, pracodawcy mogą opracować rozwiązania, które pomogą zniwelować nierówności w karierze kobiet.
- Inwestuj w kobiety: Najlepszym sposobem na przyciągnięcie większej liczby kobiet jest… zatrudnienie większej liczby kobiet! Panie nie chcą być symbolicznym „rodzynkiem” w biurze. Równowaga płci ma duży wpływ na atrakcyjność Twojej firmy jako pracodawcy – a firmy o niskim współczynniku kobiet w rolach STEM muszą pracować dwa razy ciężej, aby naprawić te różnice.
- Kiedy już podejmiesz pracę nad zwiększeniem reprezentacji kobiet w swoich szeregach, upewnij się, że twoje wysiłki są widoczne dla potencjalnych kandydatów. Pracując jako rekruter, słyszałam od kandydatek, że zdarzało im się nie ubiegać o pracę, ponieważ nie wydawała się im ona miejscem, do którego by pasowały. Inicjatywy dotyczące różnorodności są sygnałem, że nawet jeśli firma wydaje się być zdominowana przez mężczyzn, stara się rozwiązać problem braku równowagi płci i aktywnie działa, aby kobiety ubiegały się o pracę.
- Aby zbudować zróżnicowane zespoły w dziedzinach STEM – zespoły, które obejmują kobiety i reprezentantów innych mniejszości – firmy muszą pracować nad wzmocnieniem poczucia przynależności do zespołu. To budowanie przynależności nie jest łatwe, zwłaszcza gdy wiele osób pracuje w trybie hybrydowym lub zdalnym. Z badań Universum prowadzonych wśród pracowników i studentów wynika, że obawą nr 1 związaną z pracą zdalną jest to, że będą czuli się „odizolowani i będzie im brakowało kontaktów społecznych ze współpracownikami”. To kolejny temat wart zaopiekowania przez pracodawców by skutecznie budować zrównoważone zespoły z silną reprezentacją kobiet. Takie działania przełożą się nie tylko na atmosferę Państwa zespołów, ale wpłyną także długofalowo na sukcesy organizacji. Życzę powodzenia w działaniach, a w razie pytań zapraszam do kontaktu.
Autorka tekstu: Karolina Cichosz
Employer Branding Advisor w Universum Polska
